فیزیولوژی مولکولی و سیتوژنیک سرطان
سرطان مجموعه ای گسترده و متنوع از یک سری بیماری های مرتبط به هم می باشد که اکثر بافت ها و ارگان های بدن را می تواند درگیر کند و بر اساس ارگان و بافت درگیر نامگذاری می شود. سرطان ناشی از برهم خوردن تعادل بین مسیرهای فیزیولوژیک سلول هاست که به رشد و تکثیر لجام گسیخته سلول و شکل گیری توده های سلولی بدخیم با توانایی گسترش و متاستاز به دیگر نقاط بدن منجر می شود.
تا کنون بیش از صد نوع سرطان در انسان شناخته شده است که سهم عمده ای در مرگ و میر انسان ها در سال های پیش رو خواهند داشت. با توجه به عدم توانایی در تشخیص زودهنگام و عدم وجود درمان های کارامد و تخصصی، مبحث سرطان از نگرانی های اصلی سازمان بهداشت جهانی بوده که منجر به سرمایه گذاری های عظیم خصوصی و دولتی در این راستا شده است.
از مهمترین و عمده ترین دلایل ایجاد سرطان می توان به اختلالات مولکولی و ژنتیکی اشاره کرد که شامل ابنورمالی های کروموزومی و ژنی می باشد كه در نهایت باعث به هم ریختن مسیرهای طبیعی فیزیولوژیک و همچنین سیکل سلولی خواهند شد. شناسایی این تغییرات باعث بهبود پروسه های تشخیص و درمان می شود. از سازوکارهای عوامل درمانی می توان به مداخله در تکثیر و سنتزDNA (با استفاده از عامل های مانند فلئوروپیریمیدین یا مهارگرهای توپوایزومراز) و یا آسیب رساندن برگشت ناپذیر به DNA سلول های تکثیرشونده (مانند انالوگ پلاتینیوم و سیکلوفسفامید) و یا تخریب میکروتوبول های درگیر در اسکلت سلولی (مانند تاگزان و الکالوییدهای وینکا ( اشاره کرد.
داده ها واطلاعاتی که در دهه اخیرا از ژنوم سلول های توموری حاصل شده است در شناسایی زودهنگام ، پیگیری درمان ، تشخیص عود مجدد وهمچنین پروتکل های درمانی کارامد بسیار کمک کننده بوده است. این داده ها در زمینه درمان منجر به ساخت داروهای انتخابی شده است که با اختصاصیت بالا سلول های توموری را هدف قرار می دهند و به تولید نسل جدیدی از داروهای خلاقانه منتهی شده که کمترین اثر جانبی را بر روی سلول های سالم دارند.
اهداف هسته پژوهشی :
- شناسایی تغییرات فیزیولوژی و مولکولی در سرطان به منظور استفاده در جهت پیش بینی و پیش آگهی موارد بدخیمی
- شناسایی انواع تغییرات کروموزومی در سرطان به منظور استفاده در جهت پیش بینی و پیش آگهی موارد بدخیمی
- تیمار هدفمند سرطان بر اساس تغییرات مولکولی و ژنتیکی شناسایی شده
- شناسایی تغییرات مولکولی و ژنتیکی ایجاد شده در تومورها ی تیمار شده و مقاوم به سرطان
ماموریت هسته پژوهشی :
- توليد دانش بروز و در سطح جهانی در امر تشخیص سرطان
- شناسایی و ارائه متدهای موثر برای درمان اختصاصی سرطان
- مشارکت در توليد دانش در علوم مرتبط با فیزیولوژی و ژنتیک سرطان
- ارتقای کیفی و کمی تکنیک های پژوهشی مرتبط با ژنتیک سرطان
- ایجاد تسهيلات و محيطی مناسب برای جلب محققين برجسته و استعدادهای درخشان
خطوط تحقیقاتی هسته پژوهشی:
- استفاده از تکنیک های مولکولی کارامد و پیشرفته در شناسایی سرطان
- استفاده از تکنیک های سیتوژنتیک و مولکولار سایتوژنتیک کارامد و پیشرفته به منظور استفاده در جهت پیش بینی و پیش آگهی موارد بدخیمی
- استفاده از مسیرهای سیگنالینگ فیزیولوژیک برای تیمار هدفمند سرطان
- شناسایی مسیرهای سیگنالینگ فیزیولوژیک دخیل در مقاومت به درمان های رایج
اهداف بلند مدت هسته پژوهشی:
- تثبيت مرکز به عنوان یک مرجع علمی در سطح جهانی
- تصویب و اجرای طرح های کلان با همکاری مراکز مطرح جهانی
- همکاری نزدیک با شرکت های داروسازی داخل و خارج کشور
- ایجاد ارتباط بین علوم پایه و بالین و استفاده از یافته های علمی برای بهبود وضعیت بیماران سرطانی
تولیدات هسته پژوهشی:
- طراحی پروتکل های جدید برای تشخیص و پیگیری وضعیت بیماری
- طراحی و پیشنهاد پروتکل های جدید درمانی
- معرفی اهداف مولکولی و داروی جدید برای مقابله با سرطان
- ست اپ پروتکل های تشخیص ژنتیکی سرطان و عود مجدد آن
- مقالات و پروتکل های علمی
ارکان هسته پژوهشی:
- دکتر علی ذکری
- یعقوب مولائی کندلوسی